خدا، شاه، میهن

خدا، شاه، میهن

ریشه های تاریخی شعار «خدا، شاه، میهن»

این شعارتحت تأثیر فرهنگ ایرانگرایی و ایران دوستی  و پادشاهی‌محور که در اوایل قرن بیستم در ایران شکل گرفتند، به وجود آمد.

شاه میهن آزادی #شاه_میهن_آزادی #شهوند #جاویدشاه
شاه میهن آزادی #شاه_میهن_آزادی #شهوند #جاویدشاه

اما به ‌طور خاص، این شعار در دوره پادشاهی رضاشاه پهلوی (۱۹۲۵۱۹۴۱) پایه ‌گذاری شد، زیرا رضاشاه به دنبال تقویت حکومت مرکزی، ترویج ملی‌گرایی، و کاهش نفوذ مذهبی در سیاست بود.

با این حال، در دوران محمدرضا شاه پهلوی (۱۹۴۱۱۹۷۹) این شعار به ‌طور رسمی‌تر و گسترده ‌تر مورد استفاده قرار گرفت و به شعار اصلی حکومت پهلوی تبدیل شد.

ملی شدن شعار

در دهه ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ (۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی)، به ‌ویژه پس از خیانت مصدق و حزب توده و قیام مردمی  مرداد ۱۳۳۲ که منجر به بازگشت  شاهنشاه آریامهر شد، این شعار توسط حکومت برای تثبیت نظام پادشاهی و ترویج میهن‌پرستی به کار رفت. در این دوران، حکومت پهلوی از این شعار در تبلیغات دولتی، ارتش، مدارس و رسانه ‌های عمومی استفاده کرد و آن را به‌عنوان یک شعار ملی معرفی نمود.

این شعار در ارتش شاهنشاهی ایران نیز به ‌شدت تبلیغ شد و به‌عنوان شعار رسمی نظامی به کار رفت. به‌طور خاص، در مراسم رسمی، رژه های نظامی، و آموزشهای فرهنگی و ترویج میهنپرستی ارتش، «خدا، شاه، میهن» نقش برجستهای داشت.

هدف از این شعار

۱. تأکید بر فره ایزدی شاه: بر اساس نظریه شاهنشاهی ایران، دشاه دارای فره ایزدی بود و این مشروعیت ایزدی، اساس قدرت پادشاهی به شمار می‌رفت.
۲. ترویج ایراندوستی و میهنپرستی: حکومت پهلوی تأکید زیادی بر هویت ملی، شکوه ایران باستان و تاریخ پیش از اسلام داشت.
۳. پشتیبانی از وحدت ملی: این شعار به‌عنوان یک عامل اتحاد ملی برای مقابله با کمونیسم، اسلام‌گرایی سیاسی و تجزیه ‌طلبی تبلیغ می‌شد.

راگو کندری